Στην εποχή του, τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα, ο Κρυστάλλης έγινε δέκτης διθυραμβικών κριτικών για το έργο του. Ο Κωστής Παλαμάς, διαπρεπής κριτικός εκτός των άλλων, έγραψε χαρακτηριστικά για τον Κρυστάλλη ότι "δεν είναι ο λαός που βρίσκεται ή γίνεται ποιητής. Είναι ο ποιητής που βρίσκεται και που γίνεται λαός", ενώ για την τελευταία του ποιητική συλλογή έγραψε ότι "ο ποιητής εξαντλεί τα εφόδια της τέχνης του και υπερβάλλων τα όρια αυτής, προσεγγίζει του πεζογραφικού κόσμου τα σύνορα".
Ζώντας σε μεγάλη δυστυχία στην Αθήνα, φτωχός και με την υγεία του να υποσκάπτεται συνεχώς από τη φυματίωση, φαίνεται να αφιερώνει όλο του το έργο σε μια κραυγή πίκρας και απελπισίας, αναπολώντας και εξιδανικεύοντας την πατρίδα που έχασε.
Αν και το έργο του χαρακτηρίζεται ως ηθογραφία, διακρίνεται από ένα πρωτόγονο και βαθύ ατταβισμό, μια σύλληψη της φύσης και της ζωής που ξεπερνά πολύ τα συμβατικά όρια της ηθογραφίας.
